| |
|
|
ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ
Κατά την περιήγηση στη Νάξο μπορεί κανείς να κάνει πέντε κύριες διαδρομές:
Χώρα - Εγκαρές - Αγιά
Μέλανες - Κούρος - Μονή - Κινίδαρος - Ποταμιά
Αγ. Γεώργιος - Αγ. Προκόπιος - Αγ. Αρσένιος - Βίγλα - Καστράκι - Αλυκό -Πυργάκι
Αγκίδα - Γαλανάδο -Τρογαία - Φιλότι - Απείρανθος - Πάνορμος - Μουτσούνα - Κόρωνος - Σκαδό - Μέση - Κωμιακή - Απόλλωνος
Σαγκρί - Αγιασός
|
|
1η διαδρομή
Στην κοιλάδα των Εγκαριών υπάρχουν πολλά περιβόλια με πολλά καρποφόρα δέντρα. Σε αυτή την κοιλάδα συναντούμε τέσσερις οικισμούς: τη Γαλήνη, τα Μυτριά, τη Μέση Γειτονιά και τα Λαγκάδια. Στην κοιλάδα βρίσκεται το οχυρωμένο μοναστήρι της Παναγίας της Υψηλοτέρας. Αρχικά είχε κτιστεί ως πύργος και αφιερώθηκε στην Παναγία την Υψηλοτέρα. Είναι το πιο ισχυρό φρούριο στο νησί και προστάτεψε τους κατοίκους στους αγώνες τους ενάντια στους Φράγκους φεουδάρχες.
Μετά τις Εγκαρές βρίσκεται το μοναστήρι της Φανερωμένης που κτίστηκε τον 17ο αιώνα. Βρίσκεται στη ΒΔ. Πλαυρά του νησιού και ο δρόμος περνάει πάνω από απόκρημνες ακτές με ορμίσκους και όμορφες ακρογιαλιές όπου κανείς μπορεί να ξεκουραστεί, να φάει και να μείνει για μερικές μέρες. Συνεχίζοντας τη διαδρομή καταλήγουμε στο μοναστήρι της Αγιάς. Μέσα στα πλατάνια και στα τρεχούμενα νερά βρίσκεται η εκκλησία της Αγιάς και τα κελιά του μοναστηριού.
Το Δεκαπενταύγουστο στο πανηγύρι συναντούσε κανείς παλαιότερα προσκυνητές και ιδίως γυναίκες που ήταν ταμένες και έρχονταν εδώ ξυπόλυτες έχοντας διασχίσει μεγάλες και δύσβατες αποστάσεις. Ο πύργος της Αγιάς μαρτυρεί τη στρατηγική σημασία του νησιού στο πέρασμα των αιώνων. Μετά την Αγιά ο δρόμος οδηγεί βόρεια, στο Σταυρό. Για την επιστροφή μπορεί κανείς να ακολουθήσει το δρόμο Απόλλωνας-Χώρα. |
|
2η διαδρομή
Για μια κοντινή εκδρομή ενδείκνυται να επισκεφτεί κανείς τις Μέλανες και την Ποταμιά. Στην κοιλάδα των Μελάνων, που πήρε το όνομά της από το μαυριδερό χώμα της, βρίσκονται τα χωριά Κουρου-νοχώρι και Άγιοι Απόστολοι. Ο πύργος του Φραγκόπουλου και μία επιγραφή σε ένα μαρμάρινο τραπέζι που αναφέρει ότι εκεί φιλοξενήθηκε ο βασιλιάς Όθωνας είναι δείγματα σημαντικότητας του νησιού. Στη συνέχεια πηγαίνουμε στο Φλεριό ή στον "Έλληνα", όπου υπάρχουν λατομεία. Η τοποθεσία πήρε το όνομά της από τον "Έλληνα" Κούρο (7ος αιώνας π.Χ.) μήκους 6,40 μ. |
|
 |
|
Επιστρέφουμε στον κεντρικό δρόμο και συναντούμε κατόπιν τον Κινίδαρο, γνωστό για τα νερά του και τους τραγουδοποιούς του. Μετά τον Κανίδαρο, συναντάμε τη Μονή. Η Μονή είναι ο ναός της Παναγίας της Δροσιανής, που ήταν άλλοτε καθολικό μοναστήρι. Σύμφωνα με τους ειδικούς η Δροσιανή είναι ένας από τους σημαντικότερους ναούς των Βαλκανίων.
Συναντάμε επίσης και τα χωριά Μονή και Σίφωνες. Η Μονή είναι κτισμένη ψηλά και έχει υπέροχη θέα ενώ οι Σίφωνες δεν κατοικούνται πλέον. Επιστρέφουμε από τον ίδιο δρόμο και στη διασταύρωση παίρνουμε το δρόμο που διασχίζει τα περιβόλια του Παρατρέχου, συναντούμε τον πύργο της οικογένειας Μαρκόπολοι και ανεβαίνουμε στην Άνω, Μέση και Κάτω Ποταμιά. Η Ποταμιά φημίζεται για τα φρούτα της και τα εξαιρετικά γλυκά κουταλιού που γίνονται από αυτά.
3η διαδρομή
στη διαδρομή Άγιος Γεώργιος - Άγιος Προκόπιος - Αγία Άννα έχει κανείς τη δυνατότητα να κινηθεί από τη Χώρα παραλιακά.
Ξεκινάει κανείς από την ακρογιαλιά του Αγίου Γεωργίου και περνάει τις δαντελωτές ακρογιαλιές της Νάξου. Ο δρόμος για τον Άγιο Προκόπιο περνάει από ένα παλιό λιμάνι, όπου τα νερά είναι πάντα ήρεμα.
Η Αγία Άννα είναι ο κολπίσκος μετά τον Άγιο Προκόπιο. Στην Αγία Άννα γίνεται η παραγωγή πατατόσπορου.
Ξεκινώντας από τη Χώρα και ακολουθώντας τον εθνικό δρόμο μέχρι τον Απόλλωνα, πριν από το Γαλανάδο ακολουθούμε τη διακλάδωση του δρόμου προς Γλινάδο, Τρίποδες και Άγιο Αρσένιο. Στο λιβάδι θα συναντήσουμε τους αγρότες στους αγρούς να συλλέγουν την πατάτα, βασική πλουτοπαραγωγή της Νάξου και το εργοστάσιο που παράγει τη ναξιώτικη γραβιέρα.
Η παραλία της Πλάκας αποτελεί συνέχεια της παραλίας της Αγίας Άννας και του Αγίου Προκοπίου. Η μαγευτική ακρογιαλιά με την ψιλή άμμο συνεχίζεται στον Ορκό, στην Παρθένο, στη Βίγλα, στο Καστράκι, στο Αλυκό και στο Πυργάκι.
Η Βίγλα, όπως μαρτυράει και το όνομά της ήταν το παρατηρητήριο την εποχή των επιδρομών. Από εδώ μεταδίδονταν μηνύματα για τον ερχομό των πειρατών. Σχετικά με αυτό υπάρχει ο πύργος του Νοσκέλου που μαρτυρεί την ιστορία.
|
|
|
|
|
4η διαδρομή
η διαδρομή αυτή καλύπτει το μεγαλύτερο κατοικημένο μέρος της Νάξου.
Από τη Χώρα και τα' Αγκίδια ο δρόμος διασχίζει το Λιβάδι.
Από τα Λιβαδοχώρια περνάμε στο Γαλανάδο. Συναντάμε τον πύργο Μπελόνια και τον Αγ. Ιωάννη. Είναι ναός μισός καθολικός και μισός ορθόδοξος. Συνεχίζοντας διασχίζουμε τα βουνά, το Ζα, το Φανάρι και τα βουνά της Κορώνου.
Κάτω βλέπουμε την Άνω, Μέση και Κάτω Ποταμιά και την εκκλησία του Αγίου Μάμα (9ος αιώνας), προστάτης των βοσκών. Συνεχίζοντας συναντάμε το Σαγκρί με το Κάστρο τ' Απαλύρου και το μοναστήρι του Τιμίου Σταυρού. Προχω-ρώντας, το τοπίο αλλάζει και μπαίνουμε στο λεκανοπέδιο της Τραγαίας.
Εδώ είναι το κέντρο του νησιού και γι αυτό η Τραγαία ήταν εμπορικό κέντρο. Τα χωριά της: Δαμαλάς, Βουρβαριά, Δαμαριώνας, Κουτσοχεράδο, Τσικαλαριό, Χαλκί, Ακάδημοι, Καλόξυθος, Μετόχι και Μονοίστια.
|
|
Το κάστρο της βρίσκεται ψηλότερα και από εκεί αγναντεύει κανείς το Φιλότι, τη Μονή, την Ποταμιά, την περιοχή του Σαγκριού μέχρι κάτω στη Θάλασσα. Κατανοητό γίνεται όταν βρεθεί κανείς εδώ, ότι το κάστρο χρησιμοποιήθηκε ως παρατηρητήριο και κατά την αρχαιότητα και σε νεώτερους χρόνους.
Στους πρόποδες του Ζα, το Φιλότι είναι το χωριό που παρουσιάζει τη μεγαλύτερη ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια. Ανεβαίνοντας συναντάμε το Φανάρι. Εδώ πρέπει να σταθούμε, διότι στα πόδια μας υπάρχει το ωραιότερο πανόραμα. Βλέπει κανείς το μεγαλύτερο μέρος του νησιού και στο βάθος την Πάρο, τη Σύρο και το πέλαγος.
Το χωριό Απειράνθου έχει πάρει προφανώς το όνομά του από κάποιο άγνωστο λόγιο για να του δώσει αρχαιοπρέπεια. Εκφέρεται συνήθως σε γενική και πιθανότατα προέρχεται από το όνομα Πέραθος. Το χωριό αποκαλούνταν το "μαρμάρινο χωριό" λόγω του μαρμάρου στο χτίσιμο των σπιτιών. Εδώ υπάρχουν οι πύργοι Ζευγώλη και Μπαρδάνη και το Αρχαιολογικό Μουσείο. Φιλοξενούνται εδώ ευρήματα που μαρτυρούν τη ζωή κατά την 3η χιλιετία π. Χ.
Από την Απείρανθο προς βόρεια φτάνουμε στην Κόρωνο με μία στάση στο Σταυρό της Κεραμωτής. Στην πλαγιά του βουνού είναι χτισμένα το Σκαδό, η Μέση και η Κωμιακή. Σε λίγο συναντάμε τον όρμο του Απόλλωνα.
Επιστρέφουμε στη Χώρα από τον ίδιο δρόμο. |
|
5η διαδρομή
ακολουθώντας τον κεντρικό δρόμο από τη Χώρα περνάμε από το Γαλανάδο και φτάνουμε στο Σαγκρί. Εδώ συναντάμε το μοναστήρι του Αγίου Ελευθερίου. Η περιοχή χαρακτηρίστηκε ως "μικρός Μυστράς".
Εδώ βρέθηκε σημαντικό μαρμάρινο οικοδόμημα αφιερωμένο στη θεά Δήμητρα (6ος αιώνας π.Χ.). Ο ναός της Δήμητρας στο Γύρουλα είναι ένα μοναδικό σε πληρότητα και σημασία για την ιωνική αρχιτε-κτονική μνημείο, ανάλογο με το ναό της Αφαίας στην Αίγινα .
Με την παράκαμψη του δρόμου μπαίνουμε στον κάμπο του Σαγκριού και συναντάμε το Κάστρο τ' Απαλύρου και κατόπιν φτάνουμε κάτω στη θάλασ-σα, στον όρμο της Αγιασού.
|
|
 |
|
|
|
|
